FUAT TÜTÜNCÜOĞLU
FuatTUTUNCUOGLU Sosyal Güvenlik ve Emeklilik Uzmanı SORULARLACORONA SONRASI İŞÇİ-İŞVEREN HAKLARI (3) 38-Kısa çalışma ödeneği kapsamında fazla veya yersiz ödemelerin tahsili işverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden, işçinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilir. 39-Kısa çalışma ödeneği alınan süre için ödenen primler işçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için genel sağlık sigortası primleri ödenmektedir. Söz konusu dönemde kısa ve uzun vadeli sigorta primleri aktarılmaz 40-Kısa Çalışmanın Erken Sona Ermesi işverenin, kısa çalışma uygulaması devam ederken, normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde durumu Kurum birimine, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikasına ve işçilere altı iş günü önce yazılı olarak bildirmesi zorunludur. Bildirimde belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona erer. Geç bildirimlere ilişkin oluşan yersiz ödemeler yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir. 41-Kısa Çalışma Ödeneğinin Kesilmesi Kısa çalışma ödeneği alanların işe girmesi, Yaşlılıkaylığıalmaya başlaması, Herhangi bir sebeple silâh altına alınması, Herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması hallerinde veya Geçici iş göremezliködeneğinin başlaması durumunda geçici iş göremezliködeneğine konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle kısa çalışma ödeneği kesilir. 42-işverenin Kayıt Tutma Zorunluluğu Kısa çalışma yapan işveren, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve istenilmesi halinde ibraz etmek zorundadır. 43-işverenlerin dikkat etmesi gereken diğer önemli hususlar nelerdir? iş yerinde yeni corona virüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde belirtilen “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller”dışında işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekmektedir. işverenlerin kısa çalışma uygulamasından yararlanmaya devam edebilmeleri için iş yerinde kısa çalışma uygulanan dönemde, 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde belirtilen “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller”nedeniyle derhal haklı fesih halleri dışında, işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekecektir. Uygunluk tespiti sonuçlanan işveren, durumu iş yerinde işçilerin görebileceği bir yerde ilan etmeli ve varsa toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasına bildirmelidir. Sonucun ilan yoluyla çalışanlara duyurulamadığı durumlarda kısa çalışmaya tabi çalışanlara yazılı bildirim yapılmalıdır. Kısa çalışmaya dahil edilen çalışanlar adına gerçekleştirilecek sigortalılık bildirimlerinde kısa çalışma yapılan süreler için eksikgün gerekçesi’18-Kısa Çalışma Ödeneği”olarak bildirilmelidir. işverenin, kısa çalışma uygulaması devam ederken, normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde söz konusu durumu İŞ KUR’a, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikasına ve çalışanlara altı iş günü önce yazılı olarak bildirmesi zorunludur. Kısa çalışma başvurusuna konu edilen toplam çalışan sayısında meydana gelecekdeğişikliklerin 10gün içinde gerekçesi ile birlikte İŞ KUR’a bildirilmesi zorunludur. 44-Kısa çalışma başvurusu olumlu sonuçlanan işverenin yapması gerekenler nelerdir? işveren durumu, iş yerinde işçilerin görebileceği bir yerdeilaneder ve varsa toplu iş sözleşmesine taraf işçi sendikasına bildirir.ilan yoluyla işçilere duyuru yapılamadığı durumlarda, kısa çalışmaya tabi işçilere yazılı bildirim yapılır.Kısa çalışma yaptıran işveren, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları doğru bir şekilde tutmakzorundadır. işveren istenilmesi halinde söz konusu kayıtları ibraz etmekle yükümlüdür. 45-Kısa çalışma talebi reddedilen işveren itirazı hangi mahkemeye yapar? 12.10.2017 tarihinden önce iş Mahkemelerine açılan davalar görevsizlik nedeniyle reddediliyordu.! Yargıtay 7. H.D. 14.04.2015 gün, 2015/5634 E, 2015/7109 K] Ancak 12.10.2017 tarihli 7036 Sayılı iş Mahkemeleri Kanununa göre Türkiye iş Kurumunun taraf olduğu iş ve sosyal güSGKBAG-KUR, yurtdışı emeklilik, isçi – işveren anlaşmazlıkları konusunda bilmek istediğiniz her şey… venlikmevzuatından kaynaklanan uyuşmazlıkların çözüm yeri iş Mahkemeleridir. Dolayısıyla kısa çalışma talebi reddedilen işverenlerin iş Mahkemelerine başvurması gerekmektedir 46-Kısa çalışma ödeneğinden hangi kesintileryapılır? Kısa çalışma ödeneğinden sadece damga vergisi kesilir. 47-Kısa çalışma süresince işçinin sigorta primleri yatırılır mı? Kısa çalışma süresinde işveren işçinin sigorta primlerini ödemez işçinin genel sağlık sigortası primi işsizlik Sigortası Fonu tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna aktarılır. 48-Kısa çalışma, çalışma sürelerinin azaltılması şeklinde uygulanıyorsa çalıştıkları dönem için işçi kısa çalışma ödeneğinden yararlanan işçi işten ayrılırsa işsizlik ödeneği alabilir mi? Kısa çalışma ödeneğinden yararlanan bir işçi, ödenekaldıktan sonra işsizliködeneğine tekrar hakkazanmadan işsiz kalırsa, ödenekaldığı süre düşüldükten sonra, daha önce hakettiği işsizlik ödeneği süresini doldurana kadar işsizliködeneği alabilir. Örneğin 180gün işsizliködeneğine hak kazanan bir işçi 60 gün kısa çalışma ödeneği almış ve sonrasında işsizliködeneğine hak kazanmadan işsiz kalmışsa geri kalan 120 gün için işsizlik ödeneği alabilir.işsizlik Sigortası Kanununa göre kısa çalışma ödeneğinin işsizlik ödeneğinden mahsup edilip edilmeyeceğini belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir. Bu kapsamda 2008,2009 ve 2010 yıllarında uygulanan kısa çalışmada, kısa çalışma ödeneği olarakyapılan ödemelerin, başlangıçta belirlenen işsizliködeneği süresinden düşülmeyeceği kararlaştırılmıştır. 49-Fazla ödenen ödenek miktarı kimden tahsil edilir? işverenin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler yasal faiziyle birlikte işverenden, işçinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilir. 50-Kısa çalışma ödeneği alan işçinin geçici iş göremezlik ödeneğine hak kazanması halinde ödenek ödenmeye devam eder mi? Kısa çalışma ödeneği alan bir işçi aynı zamanda geçici iş göremezliködeneğine hak kazanırsa, geçici iş göremezlik ödeneğine konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle ödenek kesilir. 51 -Kısa çalışma döneminde işçi ücret farkını işverenden talep edebilir mi? Kısa çalışma ödeneği alan işçiler ödeneğin miktarının kanunla sınırlandırılmış olması nedeniyle gelir kaybına uğramakta ve bir ücret farkı ortaya çıkmaktadır. Ancak işçilerin söz konusu farkı işverenden talep etmeleri mümkün değildir. Hatta kısa çalışma ödeneğine hak kazanmak için gerekli şartları sağlamayan işçiler kısa çalışma döneminde herhangi bir gelire sahip olmamasına rağmen işverenden ücret talep edememektedir 52-Kısa çalışma uygulaması başladıktan sonra işten ayrılsam işsizlik maşı alabilir miyim ? Kısa çalışma başladıktan sonra işten işsizliködeneğine hak kazanacak şekilde ayrılırsanız kalan işsizliködeneğini alabilirsiniz. 53-iş yeri devletin ödeyeceği paradan eksik kalan ücreti ödeme zorunluluğu var mı ? işverenin aradaki farkı ödeme zorunluluğu bulunmamaktadır Fakat işveren isterse söz konusu ücret farklarını işçilere ödeyebilir. Ancak bordroda bu durumun belirtilmesinde fayda vardır. 54-Kısa çalışma ödeneği şirketin batması ve borçlarını ödeyemez halegelmesi sonrası, çalışanların 3 aylıkmaaşlarına kadar verilen ücret garanti fonu ödemesini etkiler mi? Kısa çalışma ücret garanti fonu ödemesini etkilemez 55-Kısa çalışma 3 ayla sabit midir? Kabul edilen yasayla Kısa Çalışma Ödeneğinden daha fazla çalışan yararlansın diye hem şartlar kolaylaştırıldı, hem de kolaylaştırman şartlara rağmen bu şartları da sağlayamayan çalışanların son işsizliködeneği hak sahipliğinden kalan süre kadar yararlanmalarına imkan sağlandı. Haftaya görüşmek üzere sosyal güvenlikle EVDE KALINIZ.